Erzincan’da 27 Aralık 1939’da meydana gelen ve 33 bin kişinin hayatını kaybettiği, yaklaşık 100 bin kişinin yaralandığı 7,9 büyüklüğündeki deprem hafızalardan silinmiyor.

27 Aralık 1939 yılında gece saat 02:00’de Erzincan’da 7.9 şiddetinde deprem meydana gelmiş ve 52 saniye süren depremde 33 bin kişi hayatını kaybetmişti.Meydana gelen depremde 100 binden fazla kişi yaralanmıştı. -30 derece soğukta sağ kalanlar donma tehlikesi yaşamış ve şehrin neredeyse tamamı yıkılmıştı.27 Aralık günü saat 8’de Kemah’tan Ankara’ya çekilen telgrafta; Depremin gece saat 02.00 sıralarında olduğu, Hükümet konağı, ordu müfettişliği, ordu evi, postane ve şehrin en sağlam binaları dahil olmak üzere bütün ev ve dükkanların yıkıldığı, şehrin baştan başa enkaz yığını haline geldiği, halkın tamamen açıkta kaldığı bildirilmişti. Erzincan’a ilk ulaşabilen yardım ekibi ancak 20 saat sonra şehre gelmişti. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nü de 31 Aralık’ta Erzincan’a gelmişti. Depremin yaralarını sarmak hiç de kolay görünmüyordu. Halk başka şehirlere göç etmek zorunda kaldı. Acı dolu günler Erzincan halkını bekliyordu.

Dönemin Erzincan Cumhuriyet Savcısı İzzet Akçal, ailesini ve komşularını ön tarafı tamamen yıkılan kerpiç evden kurtarıp, yatakhaneye yerleştirdikten sonra, doğruca cezaevinin yolunu tutar. Barakalardan oluşan cezaevinin kapılarını açıp mahkumları toplar ve onlara şu tarihi cümleleri söyler.‘‘Sizi şimdi kurtarma çalışmalarında görev almak üzere serbest bıkacağım. Aranızda civar köylerden olanlar varsa iki günlüğüne köylerine gidip, ailelerini görebilirler. Ancak bir koşulum var; Hiçbiriniz kaçmayacaksınız. Canla başla çalışacaksınız. İşimiz bitince ceza evine döneceksiniz’’ der. Mahkumlar her sabah çıkar 1 metre yüksekliğindeki kara bata çıka depremin yaralarını sarmak için birbirleriyle yarışır. Savcı tarafından her akşam ceza evinde sayım yapılır. Hepsi dönmüştür. . Mahkumlar Savcı İzzet Akçal’ la gece gündüz kurtarma çalışmaların sürdüreceklerin söylerler. Birlikte yürütülen kurtarma çalışmalarında bin den fazla can kurtarılır.